III Edycja / 19-22 września 2024

Nadzieja w mroku. Literatura na czas niepokoju

Żyjemy w czasach skrajnej niepewności. Jesteśmy – jak powiada Byung-Chul Han, niemiecki filozof i teoretyk kultury – społeczeństwem zmęczenia. Wypaleni, przerażeni toczącymi się wokół nas wojnami, pokiereszowani pandemią i jej skutkami, wyczerpani wszechobecnym konsumpcjonizmem, samotni w mediach społecznościowych, rozpaczliwi próbujący wyrwać się z objęć infomanii – coraz bardziej pogrążamy się w beznadziei.

Świat, który sobie stworzyliśmy, jest niezrozumiały. Nieuchwytna praca algorytmów i chatbotów odciska coraz silniejsze piętno na naszym życiu, stawiając niepokojące pytania o podmiotowość człowieka w przestrzeni ultratechnologicznej rzeczywistości wirtualnej. Co więcej, postprawda (wraz z jej medialnymi emanacjami w postaci fake news’ów czy deep fake’ów) zachwiała podstawami naszego wspólnotowego funkcjonowania, opartego przez wieki na wyraźnej granicy, oddzielającej prawdę od kłamstwa. Otacza nas mrok, potrzebujemy radykalnej nadziei.

Czy taką nadzieję może dawać literatura? Czy czytanie może być praktyką, która da skuteczny opór przemocy, wojnie, cierpieniu? Czy skromna siła zadrukowanej kartki papieru może przywracać godność tym, którzy uciekają przed bombami? O tym – i wielu innych kwestiach – będziemy rozmawiać z wybitnymi polskimi pisarkami, pisarzami, filozofami, socjologami i redaktorami. Porozmawiamy także o tym, jak skleić nasze spolaryzowane społeczeństwo, zastanowimy się, czy lektura książek patronów roku 2024 może być ciągle inspirująca, porozmawiamy o związkach ekologii z literaturą, wreszcie – pokażemy wspaniałe dokonania tych, którzy pokazują, jak wiele dobrego może uczynić nadzieja połączona z działaniem na rzecz słabszych i cierpiących. Tak rozumiana nadzieja nie ma więc nic wspólnego z sentymentalnymi pocieszeniami. Jest raczej, jak pisze Rebecca Solnit, „opowieścią o zagmatwaniu i niepewności, z których wyrasta możliwość nowego otwarcia”. Właśnie o możliwościach nowego otwarcia (w rozmaitych jego kontekstach) będziemy rozmawiać w trakcie III edycji Festiwalu Literackiego „Żar Literatury”.

Organizatorem Festiwalu „Żar Literatury” jest Miejska Biblioteka Publiczna w Żorach im. Ottona Sterna.

Festiwal pod patronatem Prezydenta Miasta Żory dofinansowany ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu Narodowego Centrum Kultury: Kultura – Interwencje. Edycja 2024.

Partnerem festiwalu jest Katowicka Specjalna Strefa Ekonomiczna.